گیربکس خودرو چه از نوع دستی چه اتومات و چه نیمه اتومات باشد برای انتقال نیرو از موتور به چرخ‌ها استفاده می‌شود. به دلیل پیچیدگی‌های گیربکس‌ها و عملکرد آن‌ها، این قطعات مستعد ساییدگی و پارگی هستند و در طول زمان می‌توانند مشکلات بزرگتری ایجاد کنند. آنچه که ذکر آن در اینجا مهم است این است که، چه شما مشکلاتی در تعویض دنده داشته باشید و چه صداهای غیر عادی از جمله ساییدگی یا به هم خوردگی و یا حتی بوی سوخت از گیربکس خودرو استشمام کنید، همه این‌ها از جمله نشانه‌های اولیه بروز مشکل در دنده ماشین است. پرداختن سریع به این مسائل می‌تواند از آسیب‌های شدید و تعمیرات گران خودرو جلوگیری کند. ما در این مقاله مشکلات رایج دنده خودرو را بررسی می‌کنیم و راه حل‌های عملی و نکات پیشگیرانه را جهت حفظ گیربکس خودرو از شرایط نامطلوب ارائه می‌دهیم.
انواع مشکلات رایج گیربکس خودرو، علل و راه‌های حل آن
۱- صدای سنگ زنی از گیربکس
صدای خرد شدگی گیربکس از جمله رایج‌ترین مشکلاتی است که صاحبان خودروهای سواری، با آن مواجه هستند این صدای ناراحت کننده می‌تواند طیفی از مسائل جزئی تا شدید را نشان دهد. صداهای مختلف گیربکس می‌توانند نشانه مشکلات اساسی مختلف در خودرو باشند:
صدای ضربه زدن با سنگ یا صدای کلیک، نشانه فرسودگی چرخ دنده است. در حالی که صدای خراش یا ناله نشان دهنده عدم تراز یا روانکاری نامناسب است.
راه حل رفع صدای سنگ زنی گیربکس
- شناسایی منبع ایجاد صدا: نوع و منبع صدا را تعیین کنید. علائم قابل مشاهده سایش و پارگی را بررسی کنید سپس مطمئن شوید گیربکس به درستی تراز شده است.
- تعمیر و نگهداری مناسب: اطمینان یابید که سیستم روانکاری گیربکس به درستی کار می‌کند و مایع انتقال را به طور مرتب تعویض کنید تا روغن کاری تازه حفظ شود و عملکرد گیربکس بهینه گردد.
۲- سفت شدن دستی دنده و یا گیر کردن آن در دنده
دستی دنده برای تعویض در خودروهای با گیربکس دستی بسیار مهم است، با این حال ممکن است رانندگان گاهی اوقات با یک دسته دنده سفت شده روبرو شوند یا تعویض دنده برایشان سخت شود. گاهی ممکن است حتی خودرو در دنده گیر کند، این شرایط می‌تواند ایمنی خودرو را مختل کند و یک تجربه سخت از رانندگی حاصل شود.
راه حل رفع سفت شدگی دنده، تعویض سخت و یا گیر کردن دنده خودرو
- تعویض منظم روغن و بررسی روغن کاری: از جمله برنامه‌های نگهداری گیربکس که در دفترچه راهنمای مالک توصیه شده است، تعویض منظم روغن و بررسی سطح روغن کاری آن است. همچنین سعی کنید از روغن گیربکس با کیفیت و مناسب استفاده کنید.
- رعایت تکنیک‌های صحیح رانندگی: در حین رانندگی از قرار دادن دست‌ها بر روی دسته دنده جهت جلوگیری از فشار بی‌مورد و سایش دنده خودداری کنید. همچنین حتماً قبل از تعویض دنده پدال کلاچ را تا انتها بگیرید و کاملاً آن را درگیر کنید و از تعویض ناگهانی دنده خودداری کنید.
۳- لغزش دنده و خارج شدن چرخ دنده‌ها از دنده
لیز خوردن دنده یا گیربکس می‌تواند بر گیربکس‌های دستی و اتومات تاثیر نامناسب بگذارد و یک تجربه رانندگی سخت را ایجاد کند. اساساً لغزش و خارج شدن چرخ دنده‌ها از دنده به معنای این است که گیربکس باید بررسی شود. این موارد ممکن است منجر به از دست دادن قدرت و کاهش سرعت خودرو یا حرکات پرشی آن شود.
راه حل رفع لغزش چرخ دنده‌ها
- تعویض منظم مایع سیال انتقالی: برای این کار همیشه از سطح مناسب و بهینه مایع انتقالی اطمینان حاصل کنید و مایع تخریب شده را خارج و به طور منظم آن را با یک مایع با کیفیت جایگزین کنید.
- تعمیر و نگهداری منظم قطعات: تعمیر و نگهداری منظم کلید جلوگیری از لغزش دنده هنگام رانندگی است. اطمینان یابید که بازرسی و تعمیر منظم اجزای گیربکس مانند باندهای انتقال، شیر برقی و چرخ دنده‌ها انجام شده است و قطعات آسیب دیده تعویض یا تعمیر شده‌اند.
۴- درگیر نشدن دنده یا با تاخیر درگیر شدن آن
رانندگی با خودرویی که در آن دنده به درستی درگیر نمی‌شود یا با تاخیر عمل می‌کند، می‌تواند منجر به خستگی راننده شود. این اتفاق ممکن است ناشی از کابل شیفتر معیوب و نشت مایع گیربکس و عوامل دیگری باشد که نیاز به پیگیری جدی دارند.
راه حل رفع عدم درگیری به موقع دنده
- بررسی سطح مایع گیربکس: بررسی مرتب سطح و کیفیت مایع گیربکس باعث می‌شود تا مشکلات مربوط به عدم درگیری دنده یا تعویض با تاخیر دنده رخ ندهد.
- تعمیر قطعات فرسوده: برای جلوگیری از مشکلات عمده مربوط به گیربکس قطعات آسیب دیده یا فرسوده مانند فیلترها، شیر برقی، قطعات کلاچ و کابل‌های اتصال دهنده را به طور منظم بررسی و تعویض کنید.
۵- نشتی روغن گیربکس
تجربه نشت روغن گیربکس می‌تواند عملکرد و طول عمر سیستم انتقال خودرو را به خطر بیندازد. این نشت‌ها اغلب از عدم تعادل فشار داخلی یا آسیب مکانیکی ناشی می‌شوند که نیاز به شناسایی و رفع به موقع برای جلوگیری از آسیب بیشتر به گیربکس را دارد.
راه حل رفع نشتی روغن گیربکس
- جلوگیری از پر شدن بیش از حد روغن: به طور منظم سطح روغن گیربکس را اندازه‌گیری نموده و از پر شدن بیش از حد آن جلوگیری کنید.
- بررسی و تعویض مهرموم‌ها و خطوط لوله: بازرسی دوره‌ای پیچ‌ها و مهر و موها و خطوط لوله و همچنین جایگزینی آن‌ها می‌تواند به جلوگیری از نشتی روغن کمک کند.
۶- شنیدن صدای تق تق از گیربکس
صدای تق تق گیربکس در خودرو نیز می‌تواند هشدار دهنده باشد و نشان دهنده مشکلات جدی در دنده است. این صداها معمولاً به علت بروز مشکل در سیستم انتقال، روغن کاری ناکافی، دنده‌های آسیب دیده یا داده‌های نادرست حسگر بروز می‌کنند.
راه حل رفع سر و صدا یا تق تق گیربکس
- استفاده از سیالات انتقال باکیفیت: استفاده از مایعات درجه یک برای افزایش سطح روانکاری مناسب، منجر به کاهش صدای تق تق زنده می‌شود.
- تعویض قطعات فرسوده: سعی کنید در اسرع وقت قطعات فرسوده و زنگ زده را تعویض کنید تا منبع این سر و صدا از بین برود.
۷- بوی سوختگی از گیربکس
بوی سوختگی در خودرو می‌تواند ناشی از مسائل مختلفی باشد؛ مانند سوختن یک قطعه الکتریکی در خودرو، گرفتگی بخاری خودرو، اتصالات کوتاه الکتریکی در خودرو، نشت مایع خنک کننده روغن موتور به بیرون و… با این حال دلایلی که به گیربکس مربوط می‌شود شامل: نشت مایع گیربکس یا لرزش کلاچ است.
راه حل رفع بوی سوختگی در گیربکس
- بررسی منظم مایع سیال گیربکس: مایع گیربکس باید به طور منظم تعویض شده و خطوط و واشرها و فیلترها نیز به طور دوره‌ای تعمیر یا تعویض شوند. رنگ مایع سیال گیربکس باید صورتی یا به رنگ قرمز باشد و رنگ قهوه‌ای و سیاه یا لجنی نشانه نیاز به تعویض در اسرع وقت مایع است.
- تعویض کلاچ فرسوده: به طور منظم کلاچ را بررسی کنید. هرگز در حالی که پای خود را روی پدال کلاچ قرار داده‌اید رانندگی نکنید کلاچ را بازرسی کنید و در صورت لزوم آن را تعویض کنید تا از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری شود.
منبع: cars24