طبق گزارش بنیاد AAA هر ساله در ایالات متحده حدود ۳۲۸۰۰۰ مورد تصادف به دلیل خواب آلودگی راننده اتفاق می‌افتد که از این تعداد حدود ۶۴۰۰ مورد منجر به مرگ می‌شود در حالی که ۱۰۹۰۰۰ مورد منجر به آسیب می‌شود. ممکن است تصور کنید که این مسئله مسئله بزرگی نیست، با این حال مطالعات نشان داده است که خواب آلودگی به اندازه رانندگی در حالت مستی خطرناک است. بنابراین، دانستن نحوه بیدار ماندن هنگام رانندگی بسیار مهم است.
خطرات ناشی از خواب آلودگی
مطالعات نشان داده است كه خواب آلودگی هنگام رانندگی در مقایسه با رانندگی در هنگام مستی باعث ایجاد اختلالات مشابهی می‌شود. در حالی که رانندگی در مستی سالانه منجر به ۱۱۰۰۰ مرگ و میر در آمریکا می‌شود، رانندگی هنگام خواب آلودگی باعث حدود ۶۴۰۰ تصادف کشنده می‌شود.
اولین قدم در دانستن نحوه بیدار ماندن هنگام رانندگی آگاهی از خطرات ناشی از رانندگی هنگام خواب آلودگی است. به یاد داشته باشید که این دلیل احمقانه عامل هزاران مرگ و میر در سال است و اهمیت بیدار ماندن هنگام رانندگی را دست کم نگیرید.
براساس گزارش بنیاد ملی خواب، حدود ۵۰٪ از رانندگان بزرگسال در ایالات متحده اعتراف می‌كنند كه با وجود احساس خواب آلودگی رانندگی می‌كنند. بیش از ۴۰٪ اعتراف می‌کنند که این اتفاق حداقل یک بار از زمان شروع رانندگی برایشان افتاده است.
رانندگی هنگام خواب آلودگی مانند رانندگی در مستی باعث ایجاد اختلال در رانندگان خواب آلوده می‌شود مانند اختلال در بینایی، عدم توانایی ارزیابی سرعت و مسافت، عدم تشخیص زمان واکنش به صداها، چراغ‌ها و حرکات، افزایش فشار خون و ضربان قلب.
اگر به طور غیر عادی پشت چرخ قرمز مدام در خواب هستید، باید با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که علت این بیماری برخی از بیماری‌ها مانند آپنه خواب نیست.
چگونه هنگام رانندگی از خواب آلودگی جلوگیری کنیم؟
از رانندگی در شب خودداری کنید
در شب به خصوص در اواخر شب، ساعت بدن تغییر می‌کند و به طور خودکار تمام بدن و مغز شما به حالت “خواب / استراحت” می‌روند. در ساعات انتهایی روز شما به اندازه روز هوشیار نخواهید بود بنابراین از رانندگی دیرهنگام خودداری کنید. اگر مجبور شدید به جایی بروید، با تاکسی یا نقلیه عمومی بروید.
قبل از رانندگی کمی چرت بزنید
بهترین راه برای بیدار ماندن هنگام رانندگی آمادگی داشتن است، یعنی شب قبل از یک سفر طولانی خواب کافی داشته باشید یا اگر این امکان وجود ندارد، سعی کنید حداقل قبل از رانندگی یک چرت کوتاه بزنید. مطالعات نشان داده است که حتی یک چرت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه‌ای می‌تواند شما را در حالت REM قرار دهد که برای بیدار نگه داشتن، هوشیاری و همچنین آرامش بیشتر هنگام رانندگی کافی است.
کمی موسیقی بگذارید
این روش ساده اما موثر است. آهنگ‌هایی را گوش دهید که خیلی غم انگیز، سنگین و بلند نباشد و باعث احساس نشاط و سرحالی شما شود.
یک همراه داشته باشید
گپ زدن غیرمعمول با همراهتان در جلوگیری از به خواب رفتن شما در هنگام رانندگی معجزه می‌کند. این به این معنی نیست که این گفتگو شما را از توجه به محیط اطراف و کنترل اتومبیل منحرف کند اما برای ادامه گفتگو به تلاش مغزی نیاز دارید. به عبارت دیگر، کارکردن مغز به نوعی باعث می‌شود که خواب آلودگی را فراموش کنید. علاوه بر این، داشتن مسافر در اتومبیل باعث افزایش آگاهی شما از مسئولیت می‌شود، بنابراین به شما کمک می‌کند با احتیاط و ایمن‌تر رانندگی کنید.
مقداری کافئین بنوشید
مطالعات نشان داده است که نوشیدن یک فنجان کافئین می‌تواند به طور قابل توجهی خواب شما را در هنگام رانندگی کاهش دهد و احتمال تصادف در رانندگی طولانی را کاهش دهد. قبل از رفتن مقداری قهوه یا چای بنوشید، یا در یک فروشگاه یا پمپ بنزین توقف کنید تا کمی قهوه بنوشید و پاهایتان را کمی دراز کنید.
میان وعده میل کنید
همانطور که جویدن آدامس هنگام استرس می‌تواند به طور موثر ضربان قلب و فشار خون را بازیابی کند، تهیه مقداری میان وعده می‌تواند مغز شما را منحرف کند و باعث شود موقتاً خواب آلودگی را فراموش کنید.
چه موقع باید رانندگی را متوقف کنید
دانستن اینکه چگونه هنگام رانندگی بیدار بمانید کافی نیست. دانستن اینکه چه موقع باید رانندگی را متوقف کنید نیز به همان اندازه مهم است. به یاد داشته باشید، بهتر است دیر به مقصد برسید تا اینکه اصلاً به مقصد نرسید.
اگر یک یا چند مورد از این علائم را دارید، باید در اسرع وقت رانندگی را متوقف کنید تا کمی استراحت کرده و احساس شادابی و هوشیاری بیشتری داشته باشید:
- اگر به طور مکرر و غیرقابل کنترل خمیازه می‌کشید. این عامل به تنهایی نگران کننده نیست اما اگر همزمان با خمیازه کشیدن شروع به “چرت زدن” می‌کنید یا نمی‌توانید سر خود را بالا بکشید، باید سریعاً رانندگی را متوقف کنید.
- پلکهای شما آنقدر سنگین هستند که باید برای باز کردن آن‌ها تلاش کنید.
- شما نمی‌توانید بر اتفاقات اطراف خود تمرکز کنید. ذهن شما دائما سرگردان است، یا هیچ خاطره‌ای از رانندگی در طی چند کیلومتر گذشته ندارید.
- نامنظم رانندگی می‌کنید. علائم و پیچ‌های جاده را از دست می‌دهید، ناگهان متوجه می‌شوید که از یک چراغ قرمز عبور کرده‌اید یا ناگهان خود را در یک جاده اشتباه می‌بینید.
وقتی پشت چراغ قرمز احساس خواب آلودگی کردید چه باید کنید؟
اگر علائم فوق را دارید، رانندگی نکنید. برای شستن صورت، در نزدیکترین سرویس بهداشتی یا ایستگاه بنزین متوقف کنید، مقداری قهوه یا نوشیدنی‌های سرد و خنک بنوشید یا کمی میان وعده میل کنید.
از همه مهمتر، مقداری هوای تازه تنفس کنید و پاهایتان را دراز کنید. برخی فعالیت‌های بدنی باعث افزایش جریان خون در مغز می‌شوند و احساس بیداری و شادابی بیشتری ایجاد می‌کنند.
اگر می‌توانید به جایی آرام بروید و ۳۰ دقیقه کوتاه بخوابید. این می‌تواند نجات دهنده زندگی باشد.
نکته مهم در اینجا این است که رانندگی هنگام خواب آلودگی خطرناک‌تر از رانندگی در هنگام مستی است و عواقب آن وخیم است. خودتان را به این نکات مفید مجهز کنید تا بدانید چگونه باید هنگام رانندگی بیدار بمانید. اگر به شدت کم خواب هستید و فکر می‌کنید در یک روز خاص نباید رانندگی کنید بهتر است سایر روش‌های حمل و نقل مانند اتوبوس، تاکسی یا کار در خانه را در آن روز در نظر بگیرید.
منبع: how to stay awake while driving long distances or at night