افتادن در چاله بزرگ هنگام رانندگی یک اتفاق بسیار محتمل برای رانندگان است و تقریباً تمام رانندگان این وضعیت را تجربه کرده‌اند. تحقیقات نشان می‌دهند که یک سوم از آسیب‌هایی که به خودرو وارد می‌شود در اثر عدم توجه به چاله چوله‌ها و دست اندازها می‌باشد، بنابراین باید هنگام رانندگی دقت بیشتری داشته باشیم. در صورت رخ دادن چنین اتفاقی، فشار زیادی به سیستم تعلیق خودرو وارد شده و در برخی موارد شدید حتی ممکن است صدمه‌ای به قسمت‌های مختلف خودرو، مخصوصا اجزای سیستم تعلیق وارد شود. برخی از صدمات قابل مشاهده هستند، مانند پنچر شدن و برخی دیگر با چشم قابل تشخیص نیستند و نیاز به بررسی متخصص دارند مانند نامیزان شدن فرمان. بگذارید به شما بگوییم کدام قطعات خودرو در دست انداز آسیب می‌بینند؟
چاله چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟
چاله، حفره‌ایست که در اثر فرسایش و یا تحلیل رفتن آسفالت به وجود می‌آید. آنها نواقص موجود در سطح جاده هستند که با کم شدن خاک در زیر پیاده رو ضعیف یا جابجا می‌شوند. این وضعیت معمولاً نتیجه عبور ماشین‌ها و شکاف‌های ریز و باریک در آسفالت است.
چاله‌ها به ویژه در ماه‌های زمستان و بهار ایجاد می‌شوند، وقتی که یخ و مقدار زیادی آب جاری لایه‌های پایه آسفالت را مختل می‌کند. در هنگام عبور خودروها بر روی این نقاط ضعیف، آسفالت تغییر شکل می‌دهد و سوراخی در سطح جاده ایجاد می‌کند. آنها اول به صورت ترک‌های کوچک دیده می‌شوند اما اگر فوراً برطرف نشوند بزرگتر و بزرگتر می‌شوند.
آسیب خودرو در دست انداز
۱- لاستیک
لاستیک‌ها تنها بخشی هستند که به جاده می‌چسبند، بنابراین جای تعجب ندارد که مستعد آسیب دیدن باشند. چاله‌ها معمولاً دارای لبه‌های تیز و سخت هستند که باعث بروز ایراد در لاستیک خودرو می‌شوند. هرچه شرایط جاده بدتر باشد، احتمال پنچری لاستیک خودرو بیشتر می‌شود. رانندگی با لاستیک‌های پنچر آسان نیست اما می‌توانید ۱۰۰٪ آن را تعمیر کنید. با این حال، یک تایر با حباب جانبی یا آج جدا شده باید فوراً تعویض شود. چاله‌ها به تایر آسیب می‌رسانند و نتیجه آن بسیار جدی است، بنابراین هنگام مواجهه با آن آسیب، سریعاً ماشین خود را به گاراژ ببرید. اگر تایرهای شما فرسوده هستند، آج آن ممکن پیش از این عمر خودش را کرده باشد و با افتادن در چاله غیر قابل استفاده شود. از طرف دیگر، اگر باد تایر شما به اندازه نباشد، افتادن در چاله می‌تواند منجر به آسیب شود. عدم توجه به تایر پس از افتادن در چاله و ادامه رانندگی ممکن است تایر شما را غیرقابل استفاده کند.
۲- چرخ‌ها
چرخ‌های اتومبیل قسمت دیگری است که در اثر چاله‌ها و حفره‌ها دچار آسیب می‌شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که حفره‌ها عمیق و بزرگ باشند، بنابراین ضربه آن‌قدر قوی است که منجر به پیچ و تاب چرخ‌ها می‌شود. تیزی و گوشه‌های سخت در حفره‌ها، ضربه‌ای بر روی چرخ‌ها اعمال می‌کند به طریقی که برای کنترل آنها طراحی نشده است و منجر به خم شدن، تراش یا ترک‌های چرخ می‌شود. چرخ خمیده به راحتی نمی چرخد و ممکن است قادر به تشکیل یک مهر و موم محکم با تایر نباشد. این ترک‌ها می‌توانند شکستگی‌های موی ظریف در امتداد دور چرخ یا در یکی از پره‌ها باشند. گرد و غبار ترمز و دانه‌های جاده می‌توانند ترک‌ها را دشوار کنند، بنابراین چرخ‌های خود را تمیز و بازرسی کامل کنید. چرخ‌های ترک خورده قابل تعمیر نیست بنابراین اگر چرخ‌های شما ترک خورده است، ماشین خود را به مکانیک برسانید.
۳- سیستم تعلیق
سیستم تعلیق سیستم تایرها، فشار تایرها، فنرها، کمک فنرها و اتصالات است که وسیله نقلیه را به چرخ‌های خود متصل می‌کند و حرکت نسبی بین این دو را امکان پذیر می‌کند. سیستم تعلیق برای جذب نوسانات و ارتعاشات وارد به چرخ‌ها و فراهم کردن یک حرکت صاف طراحی شده است اما محدودیتی در میزان توانایی آن وجود دارد. برخورد ناگهانی در برابر حفره‌ها می تواند آسیب‌های مختلفی به سیستم تعلیق وارد کند از جمله سوء عملکرد، اتصالات شکسته و… . از آنجا که آسیب کامل به سیستم تعلیق خودرو امکان پذیر است ممکن است منجر به مشکلات جدی شود. به همین دلیل سیستم تعلیق باید به طور مرتب بررسی شود تا از هرگونه آسیب دیگر جلوگیری شود.
۴- طبق یا بازوی کنترل
طبق یا بازوی کنترل از اجزاء اصلی سیستم تعلیق خودرو است که مانند آرنج در بدن انسان عمل می‌کند. عملکرد بازوی کنترل پایین خودرو که به عنوان تعلیق پایین ماشین شناخته شده است حفظ حالت عمودی چرخ‌ها می‌باشد. وارد کردن یک ضربه یا یک سوراخ جدی ممکن است بازوی کنترل را خم کند و این امر بر نحوه واکنش فرمان تأثیر بگذارد. از آنجا که علائم مشخص نیست، ممکن است شما فوراً متوجه این علائم نشوید اما لاستیک‌های خودرو شروع به علائم ناموزون می‌کنند.
۵- نوار تثبیت کننده
یک تثبیت کننده یا نوار چرخشی مانع از خم شدن بیش از حد بدنه خودرو شده و در هنگام چرخش، وسیله نقلیه را ثابت نگه می‌دارد. بیشتر اتومبیل‌ها یک نوار تثبیت کننده در جلو و یک نوار تثبیت کننده جداگانه در سیستم تعلیق عقب دارند. نصب یک تثبیت کننده اجازه می‌دهد تا سیستم تعلیق کمی سفت شود و ضمن حفظ ویژگی‌های رانندگی راحت از چرخش بیش از حد خودرو جلوگیری شود. برای چسبندگی نوار تثبیت کننده از بوش‌های مخصوص (نوارهای لاستیکی، بالش) ساخته شده از لاستیک بادوام یا پلی اورتان استفاده می‌شود. با گذشت زمان با کارکردن وسیله نقلیه، این آستین‌ها ممکن است شروع به فرو ریختن کنند و به طرز چشمگیری میزان کشش را از دست بدهند. یک حفره بزرگ می‌تواند به این قسمت از خودرو آسیب وارد کند. اگر هنگام سوار شدن متوجه تعویض صدا در سیستم تعلیق خودرو شدید این بدان معنی است که شما باید تثبیت کننده را تعویض کنید.
۶- اگزوز
هدف دیگر حفره‌ها و چاله‌ها، لوله‌های اگزوز است. از آنجا که لوله‌های اگزوز در قسمت زیرین ماشین حرکت می‌کنند بنابراین حفره‌های عمیق به راحتی به اگزوز خودرو آسیب می‌رسانند. در صورت وجود سوراخ در سیستم اگزوز ممکن است قدرت خود را از دست داده یا سر و صداهای ناخوشایندی را تجربه کنید. سوراخ شدن لوله‌های اگزوز می‌تواند در عملکرد آن اختلال ایجاد کند و باعث خروج گازهای خروجی داخل کابین شود، همچنین سوراخ شدن اگزوز باعث افزایش آلایندگی و مصرف سوخت خودرو به میزان کم می‌شود که یک خطر جدی برای سلامتی افراد محسوب می‌شود.
۷- استرات
قسمت بسیار مهمی از اتومبیل که باعث خسارت وارد شده به اتومبیل می‌شود، استرات است. استرات اجزای اصلی سیستم تعلیق هستند که ضربه‌ها را از چاله‌ها جذب می‌کنند. خودرو به هنگام پیچیدن تنش‌های بسیار زیادی را حس می‌کند و یکی از بیشترین نقاطی که دارای این تنش است، اتاقک کمک‌ها است. استرات یک میله است که در داخل کاپوت به صورت عرضی بر روی اتاقک‌های کمک‌ها نصب می‌شود و در کاهش این تنش‌ها و بهبود هندلینگ خودرو تا حد بسیاری تاثیر گذار است. زمانی که ماشین شما به درون حفره‌های بزرگ سرازیر می‌شود، ممکن است این بند نتواند نیرو را بگیرد. شافت سخت این بند ممکن است خم شود و باعث ایجاد مشکلات مربوط به تراز، نگرانی در مورد فرمان و خرابی سیستم تعلیق شود.
۸- بدنه
اگر با خودرویی رانندگی می‌کنید که دارای شاسی و بدنه ضعیف و سیستم تعلیق بسیار ساده است احتمال اینکه بدنه خودرو در دست انداز خراب یا آسیب ببیند واقعاً زیاد است. گرفتار شدن در چنین گودال‌هایی می‌تواند به قیمت بهم خوردن زوایا و فواصل مهندسی شده شاسی و بدنه خودرو تمام شود و صدمات جبران ناپذیری به خودرو وارد کند. چاله‌ها می‌توانند ماشین شما را خراش دهند و خراش‌هایی بر روی رنگ خودرو بگذارند. خراش‌ها چیزی است که هرگز انتظار آن را ندارید اما ممکن است با آنها روبرو شوید.